Έφτασε η ώρα της κρίσης για τα ύψη των κτιρίων, καθώς την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου η Ολομέλεια του ΣτΕ θα αποφασίσει τη συνταγματικότητα των μπόνους που προβλέπει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ). Με τις πληροφορίες, ωστόσο, να κάνουν λόγο ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας πρόκειται να ζητήσει αναβολή της δίκης, καθώς δεν είναι ακόμη έτοιμη η μελέτη που έχει εκπονήσει σχετικά με τα πλεονεκτήματα των διατάξεων του ΝΟΚ. Το ενδεχόμενο αυτό έχει ήδη εξαγριώσει τόσο τους εμπλεκόμενους Δήμους, που επιθυμούν να μπει ένα «φρένο» στα ψηλά κτίρια, όσο και τους κατασκευαστές, οι οποίοι βλέπουν τα έργα τους να έχουν «παγώσει».
Το μπαράζ των διαδοχικών αναστολών έκδοσης οικοδομικών αδειών με το bonus του ΝΟΚ που έχει επιβληθεί τους τελευταίους μήνες από την πλειονότητα των Δήμων, τόσο στα Νότια, όσο και στα Βόρεια Προάστια, έχει προκαλέσει μεγάλο αναβρασμό στην αγορά. Όπως δήλωσε πρόσφατα ο κ. Δημήτρης Καψιμάλης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κατασκευαστών Κτιρίων Ελλάδας, στο πλαίσιο του συνεδρίου του Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών – Αττικής, «εάν αποφασιστεί ότι ο ΝΟΚ είναι άκυρος, θεωρούμε ότι χιλιάδες ακίνητα, ιδιοκτήτες, αλλά και επενδυτές είναι εν δυνάμει σε καθεστώς αυθαιρεσίας. Αυτό αυτόματα σημαίνει ότι θα πρέπει να κατεδαφιστούν κάποιοι όροφοι ή να επιβληθούν υψηλά πρόστιμα στα ακίνητα που θα παραμείνουν με τα bonus του ΝΟΚ».
Σύμφωνα με τον ίδιο, «η κατάσταση αυτή έχει πληγώσει σημαντικά την αγορά, καθώς πλέον ξένοι και Έλληνες αποφεύγουν να αγοράσουν ακίνητα σε οικοδομές που ανεγείρονται με τον ΝΟΚ. Μάλιστα, ένα ακόμη μεγάλο ζήτημα που έχει προκύψει είναι ότι πολλοί από αυτούς που αγόρασαν διαμερίσματα από τα σχέδια αποφεύγουν να πληρώσουν τις δόσεις, φοβούμενοι ότι η κατασκευή μπορεί να διακοπεί λόγω μιας πιθανής προσφυγής». Ο κ. Καψιμάλης δεν δίστασε να αναφέρει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που αποτυπώνει ξεκάθαρα την κατάσταση που επικρατεί. Όπως τόνισε, «πρόσφατα ξένοι επενδυτές απαίτησαν επιστροφή 1,8 εκατ. ευρώ από τον κατασκευαστή, αφού ενημερώθηκαν ότι η άδεια οικοδομής ενδέχεται να προσβληθεί από τη δημοτική Αρχή και το κτίριο να κηρυχθεί αυθαίρετο». Ο ίδιος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας ότι μια ενδεχόμενη κατάργηση του ΝΟΚ θα οδηγήσει σε νέες, υψηλότερες τιμές ακινήτων.
Την κατάσταση που επικρατεί στην ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα σε όλη την Ελλάδα περιέγραψε πρόσφατα και ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Γιώργος Στασινός, κάνοντας λόγο για «παρακμή της ασφάλειας δικαίου σε αυτόν τον τομέα». «Ζούμε αυτήν την περίοδο το απόλυτο μπάχαλο σε ό,τι αφορά την ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα σε όλη την Ελλάδα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Στασινός, περιγράφοντας ότι «ξεκινούν οικοδομές με εγκρίσεις και έχοντας εκδώσει άδεια, αμέσως σταματούν. Οι Δήμοι ανακάλυψαν τον ΝΟΚ, που υπάρχει από το 2012, και ξαφνικά διαμαρτύρονται τώρα». «Όσα χρόνια είμαι μηχανικός δεν έχω ξαναζήσει τέτοια παρακμή ασφάλειας δικαίου σε ό,τι αφορά αυτό το κομμάτι και πάλι κανείς δεν ασχολείται. Πλέον αν θέλεις να αναπτύξεις οικοδομική δραστηριότητα πρέπει να ρωτήσεις σε ποιον Δήμο είσαι», σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΤΕΕ.
Επί του θέματος τοποθετήθηκε στο powergame.gr και o συνιδιοκτήτης και πρόεδρος της QG Investments, Παντελής Απόδιακος, που δραστηριοποιείται στα Νότια Προάστια. Όπως ο ίδιος παραδέχθηκε: «Υπάρχει ένα μούδιασμα στην αγορά, καθώς τόσο οι Έλληνες όσο και οι ξένοι φοβούνται να αγοράσουν διαμερίσματα, μια και δεν γνωρίζουν τι θα γίνει τελικά με τις οικοδομικές άδειες». O ίδιος, ωστόσο, υποστήριξε το εξής: «Είμαστε αισιόδοξοι ότι η απόφαση δεν θα είναι εις βάρος μας, καθώς τόσο τo project του Ελληνικού, αλλά και το project Voula ή αλλιώς το Apollo Hills των Hines και Henderson Park χρησιμοποιούν για την έκδοση των αδειών τον ΝΟΚ, όποτε αν επηρεάσει εμάς, θα επηρεάσει και εκείνους. Αρά θεωρούμε ότι η απόφαση δεν θα είναι εις βάρος μας».
Το ενδεχόμενο της αναβολής της δίκης και της μεταφοράς της το 2025 παρατείνει και την αγωνία των δημάρχων, που αισιοδοξούν ότι η απόφαση της Ολομέλειας θα είναι υπερ τους. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά στο powergame.gr o δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος: « Σ’ αυτήν τη φάση εκδίδονται μόνο οικοδομικές άδειες που δεν χρησιμοποιούν τα bonus του ΝΟΚ. Ωστόσο, προβληματισμό εγείρει το ότι το ΥΠΕΝ αποφάσισε τόσο καθυστερημένα να προχωρήσει σε μελέτες, οι οποίες πιθανόν να καθυστερήσουν την τελική απόφαση του ΣτΕ».
Σημειώνεται ότι η Επιτροπή Αναστολών του ΣτΕ έχει κάνει δεκτές ανάλογες αιτήσεις των Δήμων Κηφισιάς και Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, ενώ πολλοί Δήμοι της Αττικής έχουν αναστείλει την εφαρμογή των ευνοϊκών διατάξεων του ΝΟΚ μέχρι να κριθεί η υπόθεση στην Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου. Τις τελευταίες ημέρες, επίσης, υπήρξαν δύο δικαστικές αποφάσεις από εφετεία που δικαίωσαν τους προσφεύγοντες δήμους. Συγκεκριμένα, το Διοικητικό Εφετείο Πειραιά εξέδωσε την πρώτη τελεσίδικη απόφαση σε σχέση με τα «μπόνους» του ΝΟΚ, έπειτα από προσφυγή του Δήμου Αλίμου. Η δημοτική Αρχή του Ανδρέα Κονδύλη έκανε λόγο για απόφαση-σταθμό και τόνισε ότι ο Δήμος Αλίμου, που υπήρξε πρωτοπόρος στον αγώνα κατά των ψηλών κτιρίων, θα συνεχίσει με την ίδια αποφασιστικότητα τον αγώνα μέχρι την τελική δικαίωση».
Πάντως, η πλευρά του ΥΠΕΝ υπεραμύνεται της χρησιμότητας των κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, καθώς με κίνητρο τα έξτρα τετραγωνικά τα κτίρια αναβαθμίζονται ενεργειακά, εξασφαλίζοντας θερμική άνεση στους κατοίκους και εξοικονόμηση ενέργειας. Επίσης, δίνοντας ύψος στα κτίρια με αντάλλαγμα τον περιορισμό της κάλυψης γης, δημιουργούνται ελεύθεροι χώροι, «αραιώνουν » δηλαδή οι πυκνοδομημένες περιοχές.
https://www.powergame.gr/